Royement in stand gelaten

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 8 november 2016
ECLI:NL:GHARL:2016:8996 (20.04.2017).

Een tamelijk op de feiten toegesneden arrest over royement. Het royement van een speler van een voetbalclub wordt in stand gelaten. Het hof stelt voorop dat de vereniging de speler kon royeren en schorsten,  naast de door de KNVB opgelegde tuchtrechtlijke sancties.

“Het gaat in deze zaak kort gezegd om de vraag of [geïntimeerde] in redelijkheid heeft kunnen besluiten tot schorsing en royement als lid van [appellant] , speler/aanvoerder van het eerste elftal.

Het hof stelt voorop dat [geïntimeerde] , naast de door de KNVB opgelegde tuchtrechtelijke sancties, bevoegd was maatregelen van verenigingsrechtelijke aard aan [appellant] als lid van die vereniging op te leggen. Het hof stelt voorts voorop, gelijk de rechtbank – onbestreden in hoger beroep – heeft overwogen, dat de statuten van [geïntimeerde] voorzien in royement van een lid, voorafgegaan door schorsing in de gevallen die artikel 6 van de statuten bedoelt. Schorsing moet in dit verband worden gezien als een tijdelijke maatregel in afwachting van een besluit over het voortduren van het lidmaatschap. Tijdens de schorsing kan [appellant] onder meer niet aan wedstrijden deelnemen.”

arrest van 8 november 2016
in de zaak van  [appellant] , in eerste aanleg: eiser,

tegen:
de vereniging [geïntimeerde] , gevestigd te [woonplaats] , geïntimeerde,

1Het geding in eerste aanleg

Voor het geding in eerste aanleg verwijst het hof naar de inhoud van de vonnissen van 8 juli 2015 en 4 november 2015 die de rechtbank Gelderland, team kanton en handelsrecht, zittingsplaats Arnhem, heeft gewezen.

2Het geding in hoger beroep

3De grieven

[appellant] voert de volgende grieven aan.
De kantonrechter heeft ten onrechte geoordeeld dat:
i) [geïntimeerde] niet prematuur heeft gehandeld door over te gaan tot schorsing en royement (rechtsoverweging 4.4),
ii) dat er geen verder onderzoek gedaan hoeft te worden naar de feiten in deze zaak (rechtsoverweging 4.7),
iii) er sprake was van de zijde van [geïntimeerde] van hoor- en wederhoor inzake de schorsing en het royement (rechtsoverweging 4.8),
waarmee wordt beoogd het geschil in volle omvang aan het hof voor te leggen.

4De vaststaande feiten

4.1

[geïntimeerde] , opgericht op 29 september 1954, is een voetbalclub voor amateurs en heeft ongeveer 1.165 leden. Het eerste elftal van [geïntimeerde] speelt in de zaterdagcompetitie van de landelijke hoofdklasse. In de statuten van [geïntimeerde] staat, voor zover hier van belang:
artikel 4.
1. Leden zijn die natuurlijke personen, die als zodanig door het bestuur zijn toegelaten.
(…)
3. Alleen diegenen die voor de duur van hun lidmaatschap ook lid van de KNVB zijn, kunnen lid zijn van de vereniging.
(…)
artikel 5.
1. De leden zijn verplicht:
a. de statuten en reglementen van de vereniging, alsmede de besluiten van het bestuur, de algemene vergadering of een ander orgaan van de vereniging, na te leven.
b. de statuten en reglementen van de KNVB, de besluiten van één van haar organen, alsmede de van toepassing zijnde spelregels na te leven.
c. de belangen van de vereniging, de KNVB en van de voetbalsport in het algemeen niet te schaden.
(…)
artikel 6.
1.a. In het algemeen zal strafbaar zijn zodanig handelen of nalaten dat in strijd met de statuten, reglementen en/of besluiten van organen van de vereniging, of waardoor de belangen van de verenigingworden geschaad.
b. Tevens zal strafbaar zijn zodanig handelen of nalaten dat in strijd is met de spelregels, alsmede met de statuten, reglementen en/of besluiten van organen van de KNVB of waardoor de belangen van de KNVB of van de voetbalsport in het algemeen worden geschaad.
2. Het bestuur is bevoegd om, ingeval van overtredingen als bedoeld in het eerste lid, de volgende straffen op te leggen:
a. berisping,
b. schorsing,
c. royement.
3. Een schorsing kan ten hoogste voor de duur van zes maanden worden opgelegd. Gedurende de periode dat een lid geschorst is, kunnen de aan het lidmaatschap verbonden rechten worden ontzegd.
4. Royement kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in ernstige mate in strijd met de statuten, reglementen en/of besluiten van organen van de vereniging handelt, of de vereniging op onredelijke wijze benadeelt (…). Nadat het bestuur tot royement heeft besloten, wordt het betrokken lid ten spoedigste door middel van een aangetekend schrijven van het besluit met opgave van de reden(en) in kennis gesteld. De betrokkene is bevoegd binnen een maand na ontvangst van deze kennisgeving in beroep te gaan bij de algemene vergadering (…). Het besluit van de algemene vergadering zal moeten worden genomen met tenminste twee/derde van het aantal uitgebrachte stemmen.”
Artikel 10 vermeldt dat het lidmaatschap eindigt door royement als bedoeld in artikel 6 lid 4.
4.2

In artikel 14 van het Reglement Wedstrijden Amateurvoetbal van de KNVB staat, voor zover van belang: 
“1. Aan de door het bestuur amateurvoetbal uitgeschreven of goedgekeurde wedstrijden kan slechts worden deelgenomen door de speler, die:
a. lid is van de KNVB;
b. door de KNVB als speelgerechtigd lid van de vereniging waarvoor hij aan wedstrijd wenst deel te nemen is geregistreerd; (…)
d. niet is geschorst als lid van de KNVB of is uitgesloten van het deelnemen aan door het bestuur amateurvoetbal uitgeschreven of goedgekeurde wedstrijden. (…)”.
4.3

[appellant] is in juni 2012 door [geïntimeerde] aangetrokken om de selectie van het eerste elftal te versterken. Hij is in dat kader als lid overgeschreven naar [geïntimeerde] en op basis van een arbeidsovereenkomst bij haar in dienst getreden in de functie van contractspeler. In de laatst gesloten overeenkomst staat dat [appellant] in het seizoen 2014/2015 zal uitkomen voor [geïntimeerde] en dat hij daarvoor een vergoeding zal ontvangen voor de periode van 17 juli 2014 tot en met 17 mei 2015. Ook staat in de overeenkomst dat deze van rechtswege eindigt op 15 mei 2015.
4.4

[appellant] heeft op 20 september 2014 als speler en aanvoerder van het eerste elftal van [geïntimeerde] deelgenomen aan een voetbalwedstrijd tussen [voetbalclub] en [geïntimeerde] . Na afloop van die wedstrijd zijn er schermutselingen geweest tussen spelers van de beide voetbalverenigingen. De bij de wedstrijd betrokken scheidsrechter heeft in totaal zes spelers een rode kaart gegeven, te weten [appellant] en [speler 1] van [geïntimeerde] en [speler 2] , [speler 3] , [speler 4] en [speler 5] van [voetbalclub] .
4.5

De scheidsrechter heeft na de wedstrijd een wedstrijdformulier ingevuld en naar aanleiding daarvan is een tuchtzaak aanhangig gemaakt bij de Landelijke Tuchtcommissie Amateurvoetbal (hierna: de Tuchtcommissie) van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (hierna: KNVB). Op (de bijlage bij) het wedstrijdformulier heeft de scheidsrechter onder meer vermeld: ‘Naam betrokkene (…) [appellant] , A. (…) Collectieve vechtpartij na afloop van de wedstrijd. Betreffende speler was deelnemer van de vechtpartij Van betreffende speler is gezien dat hij minimaal 1 maal raak sloeg naar een tegenstander.
4.6

Op 22 september 2014 heeft het bestuur van [geïntimeerde] [appellant] en een ander lid, na hen te hebben gehoord, meegedeeld dat zij vanwege hun betrokkenheid bij het voormelde incident met onmiddellijke ingang uit de selectie van het eerste elftal zijn gezet en dat bovendien door het bestuur besloten is hen te schorsen en te royeren als lid van [geïntimeerde] .
4.7

Bij uitspraak van 30 september 2014 heeft de Tuchtcommissie, na het horen van alle betrokkenen, waaronder [appellant] en de scheidsrechter, [appellant] met ingang van 1 oktober 2014 als lid van de KNVB geschorst voor de duur van achttien maanden. De Tuchtcommissie acht bewezen dat [appellant] zich schuldig heeft gemaakt aan ‘Het bij gelegenheid van de wedstrijd [voetbalclub] – [woonplaats] (…) na afloop van de wedstrijd onbehoorlijk gedragen door meerdere spelers, althans tenminste één speler van [voetbalclub] meerdere keren te hebben geslagen, althans tenminste één keer te hebben geslagen’. Onder het kopje ‘strafmotivering’ overweegt de Tuchtcommissie dat er naar haar oordeel ‘sprake (is geweest) van buitensporig fysiek geweld buiten een spelsituatie en waarbij geen sprake is van strijd om de bal, waardoor deze overtreding wordt aangemerkt als een individuele excessieve overtreding’.
De bewezenverklaring grondt de Tuchtcommissie op de schriftelijke en mondelinge verklaringen van de scheidsrechter, de schriftelijke verklaring van de voorzitter van [voetbalclub] en de mondelinge verklaringen van [speler 5] en van speler S. [speler 3] . De scheidsrechter heeft in zijn aanvullende verklaring onder meer verklaard: ‘Hij ( [appellant] ) begon te duwen en te trekken aan de spelers (…). Ik zag dat [appellant] vervolgens opstond en hem een klap raak gaf in zijn gezicht. (…)’ Volgens het verslag van het mondelinge onderzoek van de Tuchtcommissie heeft de scheidsrechter onder meer het volgende verklaard: ‘Vervolgens tracht speler [appellant] , speler [speler 3] (…) te slaan, dit is een rake klap. Speler [speler 3] krijgt deze klap in het gezicht. Ook raakt speler [appellant] de speler in het [voetbalclub] -trainingspak.’
Het verslag vermeldt voorts dat [speler 5] , speler van [voetbalclub] , heeft gezien dat [appellant] vol uithaalde op het (achter)hoofd van speler [speler 3] .

4.8

Bij brief van 14 oktober 2014 heeft [voorzitter], voorzitter van [geïntimeerde] , aan [appellant] geschreven:
“Het bestuur van de [geïntimeerde] heeft besloten u voor te dragen voor royement op grond van de statuten van de [geïntimeerde] en de huisregels van de [geïntimeerde] zoals die zijn vermeld in onze Seizoen-/Verenigingsgids en te lezen zijn op onze website. In de overeenkomst voor bepaalde tijd die wij met u overeenkwamen, wordt daar ook naar verwezen.
Namens het bestuur bent u op maandag 22 september gehoord in verband met de incidenten in de uitwedstrijd tegen [voetbalclub] op zaterdag 20 september j.l., waarna u door het bestuur van [geïntimeerde] bent geschorst èn het royement u is aangezegd. Uw royement zal op de Algemene Ledenvergadering van maandag 11 november aan de leden van de [geïntimeerde] worden voorgelegd ter bekrachtiging.
Op dinsdag 30 september heeft er in dezelfde kwestie een tuchtzaak van de KNVB plaatsgevonden waarbij u door diezelfde KNVB op woensdag 1 oktober geschorst bent, voor een periode van 18 maanden. Deze op 1 oktober aangezegde schorsing is u op 6 oktober 2014 bevestigd. In de bijlagen verwijzen wij u naar de voor u van toepassing zijnde passages uit onze statuten alsmede de door de KNVB bevestigde schorsing.
De overeenkomst voor bepaalde tijd met betrekking tot spelen in het 1e voetbalelftal van de [geïntimeerde] seizoen 2014/2015 is op grond van voorgaande niet meer van uw kant uit te voeren. De onderliggende reden komt voor uw rekening en risico. Deze overeenkomst beschouwen wij dan ook als beëindigd per 1 oktober 2014. Tot die datum zullen wij uitvoering aan de overeenkomst geven. (…)”.

4.9

Bij de op 10 november 2014 gehouden algemene ledenvergadering van [geïntimeerde] heeft de vergadering het besluit van het bestuur om [appellant] (en [speler 1] ) als lid te royeren unaniem bekrachtigd. Het later goedgekeurde verslag vermeldt ter zake:
Na afloop van de op 20 september gespeelde wedstrijd [voetbalclub] – [woonplaats] hebben de spelers [appellant] en (…) zich onbehoorlijk gedragen door buitensporig fysiek geweld te gebruiken tegenover een of meerdere spelers van [voetbalclub] (buiten een spelsituatie en waarbij geen sprake is van strijd om een bal). Deze 2 spelers hebben zich schuldig gemaakt aan een excessieve overtreding en hebben de [geïntimeerde] door dit gedrag in diskrediet gebracht. Op grond van de Statuten en de huisregels van (hof leest: [geïntimeerde] ) heeft het bestuur [appellant] en (…) geschorst en het royement aangezegd.
Alle aanwezige leden gaan akkoord met het bestuursbesluit om [appellant] en (…) te royeren als lid van [geïntimeerde] waardoor dit besluit officieel bekrachtigd is.

4.10

De Landelijke Commissie van Beroep van de KNVB heeft de onder 4.7 bedoelde uitspraak van de Tuchtcommissie bij uitspraak van 21 november 2014 bekrachtigd. Daarbij is onder meer overwogen:
Bewezenverklaring
Op basis van de verklaringen van de scheidsrechter, die zonder enige terughoudendheid en in niet voor meerdere uitleg vatbare bewoordingen heeft verklaard dat u in ieder geval eenmaal raak hebt geslagen, heeft de commissie van beroep de overtuiging dat u daadwerkelijk eenmaal of meermaals hebt geslagen.
De lezing van de scheidsrechter wordt door drie andere getuigen bevestigd. (…)’.
4.11

Bij vonnis van de rechtbank Midden-Nederland, locatie Utrecht, van 4 februari 2015 gewezen in kort geding tussen [appellant] en de KNVB heeft de voorzieningenrechter op vordering van [appellant] onder andere beslist dat de hiervoor onder 4.7 en 4.10 bedoelde beslissingen van de Tuchtcommissie en de Commissie van Beroep worden geschorst, zulks in afwachting van een uitspraak door de rechter in een binnen veertien dagen na betekening van dat vonnis door [appellant] aanhangig te maken bodemprocedure.
4.14

Bij vonnis in kort geding van de rechtbank Gelderland van 3 april 2015 heeft de voorzieningenrechter de vordering van [appellant] om de schorsings- en royementsbesluiten van [geïntimeerde] d.d. 20 september 2014 te schorsen totdat in een bodemprocedure over een vordering tot vernietiging van deze besluiten zal zijn beslist, na een belangenafweging afgewezen. Overwogen wordt onder meer: ‘Al het voorgaande leidt ertoe dat thans in het kader van dit geding niet met voldoende mate van zekerheid worden vastgesteld dat [appellant] na afloop van de wedstrijd geweld heeft gebruikt. Dat heeft [geïntimeerde] dan ook niet, zo moet voorshands worden geoordeeld, aan het besluit ten grondslag kunnen leggen.
4.15

De rechtbank Midden-Nederland heeft in een bodemprocedure tussen [appellant] en de KNVB bij vonnis van 2 september 2015 de vorderingen van [appellant] {afgewezen} om voor recht te verklaren dat de uitspraken van de Tuchtcommissie van 30 september 2014 en de Commissie van Beroep van 21 november 2014 inhoudende schorsing van 18 maanden ten aanzien van de KNVB nietig zijn en dat de KNVB onrechtmatig jegens [appellant] heeft gehandeld en zijn schade als gevolg daarvan dient te vergoeden, afgewezen. Het tegen dit vonnis ingestelde hoger beroep is nog bij dit hof aanhangig onder zaaknummer 200.181.904.

5Het geschil en de beslissing in eerste aanleg

5.1

[appellant] heeft in eerste aanleg – samengevat – gevorderd:
– een verklaring voor recht dat de besluiten van [geïntimeerde] inzake de schorsing en het royement nietig zijn;
– een verklaring voor recht dat [geïntimeerde] onrechtmatig heeft gehandeld jegens [appellant] en dat de schade als gevolg van dat onrechtmatig handelen, nader op te maken bij staat, vergoed dient te worden door [geïntimeerde] aan [appellant] ,
met veroordeling van [geïntimeerde] in de proceskosten, waaronder de nakosten.
5.2

[geïntimeerde] heeft verweer gevoerd.
5.3

De rechtbank heeft bij vonnis van 4 november 2015 de vorderingen afgewezen in [appellant] veroordeeld, uitvoerbaar bij voorraad, in de proceskosten.

6De beoordeling van de grieven en de vordering

6.1

Het gaat in deze zaak kort gezegd om de vraag of [geïntimeerde] in redelijkheid heeft kunnen besluiten tot schorsing en royement als lid van [appellant] , speler/aanvoerder van het eerste elftal.

6.2 Het hof stelt voorop dat [geïntimeerde] , naast de door de KNVB opgelegde tuchtrechtelijke sancties, bevoegd was maatregelen van verenigingsrechtelijke aard aan [appellant] als lid van die vereniging op te leggen. Het hof stelt voorts voorop, gelijk de rechtbank  – onbestreden in hoger beroep – heeft overwogen, dat de statuten van [geïntimeerde] voorzien in royement van een lid, voorafgegaan door schorsing in de gevallen die artikel 6 van de statuten bedoelt. Schorsing moet in dit verband worden gezien als een tijdelijke maatregel in afwachting van een besluit over het voortduren van het lidmaatschap. Tijdens de schorsing kan [appellant] onder meer niet aan wedstrijden deelnemen.
6.3

[appellant] heeft gesteld dat de besluiten van [geïntimeerde] moeten worden vernietigd wegens strijd met artikel 2:15 BW in verbinding met artikel 2:8 BW.
Artikel 2:15 eerste lid BW luidt als volgt:
Een besluit van een orgaan van een rechtspersoon is, onverminderd het elders in de wet omtrent de mogelijkheid van een vernietiging bepaalde, vernietigbaar: 
a. wegens strijd met wettelijke of statutaire bepalingen die het tot stand komen van besluiten regelen; b. wegens strijd met de redelijkheid en billijkheid die door artikel 8 worden geëist; 
c. wegens strijd met een reglement.’
Artikel 2:8 BW bepaalt: 
‘1 Een rechtspersoon en degenen die krachtens de wet en de statuten bij zijn organisatie zijn betrokken, moeten zich als zodanig jegens elkander gedragen naar hetgeen door redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd. 
2 Een tussen hen krachtens wet, gewoonte, statuten, reglementen of besluit geldende regel is niet van toepassing voor zover dit in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn.’
6.4

Het hof stelt voorop dat gesteld noch gebleken is dat sprake zou zijn van vernietigbaarheid wegens strijd met wettelijke of statutaire bepalingen die het tot stand komen van besluiten regelen (artikel 2:8 sub a BW) dan wel wegens strijd met een reglement (artikel 2:8 sub c BW). Geen grief is gericht tegen rechtsoverweging 4.5 van het bestreden vonnis, waarbij kort gezegd onder meer is overwogen dat [appellant] niet in zijn rechten is beperkt doordat het bestuur, in afwijking van de statuten, geen toepassing heeft gegeven aan de statutaire beroepsmogelijkheid, maar de algemene vergadering haar oordeel over het bestuursvoorstel heeft gevraagd. Daarmee komt het hof toe aan de beoordeling van de vraag of het besluit van [geïntimeerde] in strijd is met de redelijkheid en billijkheid die door artikel 8 voornoemd worden geëist.
6.5

Van vernietigbaarheid als bedoeld in artikel 2:15 sub c BW is sprake als een besluit naar inhoud of totstandkoming in strijd is met de regel van art. 2:8 BW. Toetsingsmaatstaf is de vraag of het orgaan bij afweging van álle bij het besluit betrokken belangen van de in art. 2:8 bedoelde personen in redelijkheid en naar billijkheid tot het besluit heeft kunnen komen. Het hof stelt bij de beoordeling voorop dat de rechter terughoudendheid past bij de beoordeling of een orgaan van een rechtspersoon bij het nemen van een besluit alle in aanmerking komende belangen naar redelijkheid en billijkheid heeft afgewogen en daarbij de nodige zorgvuldigheid in acht heeft genomen.
6.6

[appellant] heeft in hoger beroep aangevoerd dat de kantonrechter ten onrechte heeft geoordeeld dat (i) [geïntimeerde] niet prematuur heeft gehandeld door over te gaan tot schorsing en royement (rechtsoverweging 4.4), (ii) dat er geen verder onderzoek gedaan hoeft te worden naar de feiten in deze zaak (rechtsoverweging 4.7), (iii) er sprake was van de zijde van [geïntimeerde] van hoor en wederhoor inzake de schorsing en het royement (rechtsoverweging 4.8). Het hof zal eerst de beide laatstgenoemde onderdelen van de grief bespreken.
6.7

[appellant] heeft (sub iii) aangevoerd dat geen hoor en wederhoor is toegepast. Het hof verwerpt deze verder ongemotiveerde stelling. In het vonnis van 4 november 2015 wordt immers onder 2.10 – onbestreden in hoger beroep – (en in de feitenvaststelling van het hof hierboven sub 4.6) vastgesteld dat [appellant] is gehoord voordat het bestuur heeft besloten hem te schorsen en te royeren als lid van de vereniging. Voorts heeft [appellant] de gelegenheid gekregen om op de algemene ledenvergadering, waar zijn royement stond geagendeerd, zijn standpunt nader toe te lichten. Grief iii faalt.
6.8

Voor zover [appellant] heeft aangevoerd (sub ii) dat geen gedegen feitenonderzoek heeft plaatsgevonden verwerpt het hof ook deze stelling. In de e-mail van [persoon] namens [geïntimeerde] aan de KNVB van 23 september 2014 (productie 12 bij conclusie van antwoord) wordt immers expliciet vermeld dat direct na de wedstrijd besloten is onderzoek in te stellen naar de gang van zaken na de wedstrijd met [voetbalclub] . [geïntimeerde] heeft in het tijdsbestek van twee dagen geprobeerd zoveel mogelijk feiten te verzamelen omtrent de hier in het geding zijnde incidenten, waarbij – zo heeft zij aangevoerd – betrokken spelers zijn gehoord. [appellant] heeft de juistheid van de mail, en het daarmee samenhangende verweer van [geïntimeerde] , in hoger beroep niet gemotiveerd bestreden, zodat het hof aan de stelling van [appellant] als onvoldoende gemotiveerd voorbij zal gaan. Voorts heeft de juistheid van de vaststelling van de gewraakte gedraging van [appellant] door [geïntimeerde] later bevestiging gevonden in de bevindingen en bewijsmiddelen waarop de uitspraken van de tuchtrechter zijn gebaseerd (zie hiervoor onder 4.5, 4.7 en 4.10, welke door de civiele rechter (zie hiervoor onder 4.15) in stand zijn gelaten. Dat daarvan nog hoger beroep aanhangig is, maakt dit oordeel niet anders. Het hof verenigt zich dan ook met hetgeen de rechtbank overweegt onder 4.8 van het bestreden vonnis. Grief ii faalt.
6.9

Voor zover [appellant] met dit hoger beroep wil opkomen tegen de feitelijke vaststelling dat hij een andere speler heeft geslagen ( [appellant] is daarover niet duidelijk), is het hof van oordeel dat dit beroep in zoverre niet opgaat en overweegt daartoe als volgt. [appellant] voert geen concrete feiten en omstandigheden aan waaruit kan worden afgeleid dat de voormelde vaststelling onjuist is geweest. De bewijsmiddelen, zoals deels onder 4.7 zijn weergegeven, waarop de tuchtcommissie – en in beroep de Landelijke Commissie van Beroep van de KNVB – en naar het hof begrijpt ook de rechtbank in het bestreden vonnis, zich bij haar oordeel heeft gebaseerd zijn (in deze procedure) niet gemotiveerd weersproken terwijl ook geen bewijsmiddelen zijn ingebracht die de stellingen van [appellant] in voldoende mate ondersteunen, zodat het hof van de juistheid van die bewijsmiddelen zal uitgaan. Voor zover bewijs is aangeboden gaat het hof daaraan bij deze stand van zaken in hoger beroep als onvoldoende gespecificeerd voorbij, zeker in het licht van de verklaringen die zich reeds in het procesdossier vinden. Dat het beginsel van bewijswaardering zou zijn geschonden, zoals [appellant] in hoger beroep heeft aangevoerd, is – wat daarvan overigens verder zij – niet nader door hem toegelicht en ook niet gebleken, zodat het hof aan die stelling als onvoldoende gemotiveerd voorbij moet gaan.
6.10

Dat [appellant] door zijn bedoelde gedraging de statuten en reglementen van de KNVB heeft overtreden, zoals bevestiging vindt in de in twee instanties door de tuchtrechter van de KNVB uitgesproken schorsing van 18 maanden vanwege diens gedrag, staat in hoger beroep vast. Voorts is niet weersproken de stelling van [geïntimeerde] dat [appellant] door zijn gedrag tevens heeft gehandeld in strijd met (het hof begrijpt) artikel 6 lid 1 van de statuten van [geïntimeerde] , hetgeen aanleiding kan zijn tot de onder artikel 6 lid 2 van de statuten opgenomen sancties van onder meer schorsing en royement. Dit ziet op het handelen in strijd met de “Rood/Witte Fair Play regels” (als opgenomen in de presentatie- en verenigingsgids 2014/1015), in het bijzonder regel 2 (nalaten zich waardig en sportief te gedragen), regel 4 (het met respect behandelen van de tegenstander) en regel 6 (door na de wedstrijd doorgaan met verbale of fysieke strijd met spelers van [voetbalclub] ), een en ander mede tegen de achtergrond van het feit dat [appellant] als aanvoerder een voorbeeldfunctie heeft.
6.11

De rechtbank heeft de vraag, die door [appellant] is opgeworpen, of [geïntimeerde] met haar schorsingsbesluit te vroeg was, in de woorden van [appellant] : prematuur was, en daarmee [appellant] schade heeft berokkend, ontkennend beantwoord.
6.12

In het licht van het vorenstaande verenigt het hof zich met dit oordeel en maakt dit tot het zijne. Met de rechtbank is het hof van oordeel dat het besluit tot schorsing van [appellant] niet te vroeg door het bestuur is genomen. Gelet op de gebeurtenissen van 20 september 2014 en wat daarover bij [geïntimeerde] bekend was geworden, in het bijzonder uit het wedstrijdformulier van de scheidsrechter, op de juistheid waarvan [geïntimeerde] af mocht gaan gelet op de positie die een scheidsrechter in het kader van een wedstrijd heeft, en haar eigen daaropvolgend onderzoek, mocht zij zich in redelijkheid beraden op het voortduren van het lidmaatschap van [appellant] . Gelet op de ernstige aard van de aan [appellant] verweten gedraging(en), de kennelijk ontstane onrust binnen en buiten de vereniging en tegen de achtergrond van voormelde terughoudende maatstaf kan niet worden geoordeeld dat een schorsing, waartoe [geïntimeerde] in die situatie overging in afwachting van een strafmaatregel, verenigingsrechtelijk gezien als een onjuiste maatregel moet worden beschouwd. Het beroep van [appellant] op het vonnis van de voorzieningenrechter Midden-Nederland van 4 februari 2015 (zie hiervoor onder 4.11) kan [appellant] in dit geding niet baten. Daargelaten dat [geïntimeerde] niet bij die procedure betrokken was (want die was immers gericht tegen de KNVB), was slechts sprake van een voorlopig oordeel in kort geding, terwijl bovendien later de bodemrechter anders heeft geoordeeld (zoals weergegeven onder 4.15). Dat van dit laatste vonnis nog hoger beroep bij dit hof aanhangig is, maakt dit oordeel niet anders.
6.13

Wat betreft het besluit tot royement stelt het hof het volgende voorop. 
De rechtbank heeft, onbestreden in hoger beroep, overwogen dat het schorsingsbesluit van 22 september 2014 in feite heeft geduurd tot aan het royement waartoe de algemene ledenvergadering heeft besloten op 10 november 2014, een periode waarin [appellant] toch al niet kon voetballen omdat het KNVB-schorsingsbesluit daaraan in de weg stond. Weliswaar is dit besluit geschorst door de voorzieningenrechter op 4 februari 2015, maar dat was geruime tijd na 10 november 2014, terwijl overigens de bodemrechter in de rechtbank Midden-Nederland op 2 september 2015 de beslissingen van de KNVB in stand heeft gelaten (zoals weergegeven onder 4.15 hiervoor, zie ook rechtsoverweging 4.2 van het bestreden vonnis). Het standpunt van [appellant] dat achteraf gezien geen sprake was van een schorsing door de KNVB vindt, gelet op het voorgaande, geen steun in het recht. De maatregel van schorsing van het besluit door de voorzieningenrechter heeft niet dit effect (rechtsoverweging 4.3 van het bestreden vonnis). Ook deze overwegingen zijn in hoger beroep niet aangevallen zodat het hof van de juistheid daarvan zal uitgaan.
6.14

Voor zover het royement berust op overtreding van de statuten en huisregels van [geïntimeerde] , zoals volgt uit de brief van de voorzitter van 14 oktober 2014 (zie hiervoor onder 4.8), herhaalt het hof hetgeen hierboven ten aanzien van de schorsing is overwogen. Voor zover de grief niet reeds afstuit op de omstandigheid dat geen grief gericht is tegen het oordeel van de rechtbank in rechtsoverweging 4.6 van het bestreden vonnis, verenigt het hof zich dan ook met dit oordeel van de rechtbank en maakt ook dit oordeel tot het zijne. Een verder onderzoek naar de feiten, zoals door [appellant] voorgesteld, acht het hof met de rechtbank gezien het voorgaande niet noodzakelijk. Bewijslevering stuit af op hetgeen hiervoor onder 6.9 is overwogen.
6.15

Het hof overweegt verder dat sprake is van een vordering die is gericht op aantasting van de voorliggende besluiten. Voor zover [appellant] beoogd zou hebben de vordering mede te baseren op onrechtmatige opzegging, waarbij de rechtsgeldigheid van de besluiten tot uitgangspunt is genomen, en is gericht op vergoeding van schade die de eiser lijdt door de handeling waartoe is besloten overweegt het hof dat art. 2:15 BW een zodanige, op onrechtmatige daad gebaseerde, vordering niet uitsluit, ook niet in een geval waarin een lid van de rechtspersoon daarmee wil opkomen tegen de opzegging van zijn lidmaatschap van die rechtspersoon (HR 3 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1061). [appellant] heeft daartoe evenwel onvoldoende feiten en omstandigheden aangevoerd die tot een toewijzing van een dergelijke vordering zouden kunnen leiden. Grief i faalt daarmee.
6.16

[appellant] heeft nog gesteld dat hij met de grieven beoogt het geschil in volle omvang aan het hof voor te leggen en dat een onjuiste maatstaf is gehanteerd. Deze laatste stelling kan gelet op hetgeen hiervoor is overwogen niet als juist worden aanvaard. [geïntimeerde] heeft niet op onjuiste wijze toepassing gegeven aan de statuten en reglementen van de vereniging. Voor het overige heeft [appellant] – naast de voormelde grieven – nagelaten voldoende concrete en voor [geïntimeerde] kenbare bezwaren tegen het bestreden vonnis aan te voeren zodat, anders dan met de vermelding dat hij het geschil in volle omvang wil voorleggen kennelijk is beoogd, het hoger beroep ook verder niet kan slagen.
De slotsom

6.17

Het schorsingsbesluit en het royementsbesluit zijn nietig noch vernietigbaar. Nu niet kan worden geoordeeld dat [geïntimeerde] niet in redelijkheid had kunnen besluiten om tot schorsing en royement van [appellant] over te gaan, heeft zij niet onrechtmatig jegens [appellant] gehandeld in de door hem bedoelde zin. De grieven falen daarmee, zodat het bestreden vonnis waarbij de vorderingen zijn afgewezen, moet worden bekrachtigd.


7. De beslissing

Het hof, recht doende in hoger beroep:

bekrachtigt het tussen de partijen door de rechtbank Gelderland (team kanton en handelsrecht, zittingsplaats Arnhem) gewezen vonnis van 4 november 2015;

Irritant gedrag, maar geen grond voor royement

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 25 januari 2017


Een lid van een lokale politieke partij is geroyeerd. De rechter toets het royement inhoudelijk, namelijk door te toetsen of de aan het lid verweten gedragingen voldoende ernstig zijn om te kunnen stellen dat het lid de vereniging onredelijk benadeeld. De rechter beoordeeld opmerkingen van het lid als “ongepast” en “smakeloos”. Dit is echter niet voldoende, omdat de vereniging niet duidelijk heeft gemaakt hoe ze door die gedragingen is benadeeld.

De feiten

2.1.

[eiser] was sinds oktober 2013 lid van LR. LR is een politieke partij die actief is in de gemeente Reimerswaal. [eiser] was actief voor LR als fractievolger en adviseur. De bestuurs- en fractievoorzitter van LR is [voorzitter] .
Zowel [eiser] als [voorzitter] was respectievelijk is daarnaast lid van de vereniging Partij voor Zeeland (hierna: PvZ). PvZ is een politieke partij die actief is in de provincie Zeeland.
LR en PvZ zijn formeel niet met elkaar verbonden.
[eiser] en [voorzitter] stonden begin 2015 beiden voor PvZ op de kieslijst voor de Waterschaps- en Statenverkiezingen van 2015. Degenen die deel gaan uitmaken van de fractie van PvZ in de Provinciale Staten, ontvangen daarvoor een vergoeding.

2.2.

Artikel 7 van de statuten van LR bepaalt, voor zover van belang:
1. Het lidmaatschap eindigt:
(…)
d. door ontzetting. Deze kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten der vereniging handelt, of de vereniging op onredelijke wijze benadeelt.

2.3.

Op 22 januari 2015 heeft het bestuur van LR besloten [eiser] te royeren als lid van LR. Dit besluit is [eiser] bij e-mailbericht van 24 januari 2015 meegedeeld.
2.4.

In dit e-mailbericht van 24 januari 2015 staat:
Het bestuur heeft kennis genomen van het e-mail verkeer tussen u en de PvZ. Wij hebben deze e-mails geanalyseerd en zijn tot de volgende conclusie gekomen.
  • Binnen Leefbaar Reimerswaal is fractievoorzitter [voorzitter] zeer gewaardeerd. Wij kunnen dan ook niet toe staan dat hij door u, richting de Partij voor Zeeland in naam word aangetast.
  • De kritiek uwerzijds richting Leefbaar Reimerswaal dient binnen de partij opgelost te worden en niet via e-mail aan derden (PvZ bestuur).
  • Onwenselijke uitspraken richting vrouwelijke partijleden.
  • U criminaliseerd personen in een reactie op de aan u aangeboden geldelijke vergoeding, het stond u vrij deze vergoeding en functie te weigeren, maar u beschuldigd personen van zelfverrijking.
  • Door uw handelen heeft u Leefbaar Reimerswaal in diskrediet gebracht bij de PvZ.


3Het geschil

3.1.

[eiser] vordert dat de rechtbank bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad het royementsbesluit van 24 januari 2015 nietig verklaart, althans vernietigt, []
[eiser] wenst eerherstel. Hij heeft bij aangetekende brief een beroepschrift ingediend bij LR, maar LR heeft deze brief niet in ontvangst genomen, zodat hij genoodzaakt is deze zaak aan de civiele rechter voor te leggen.
[eiser] stelt dat het royementsbesluit van LR niet voldoet aan de wettelijke en statutaire eisen. Hij heeft niet in strijd gehandeld met de statuten, reglementen of besluiten van LR en evenmin LR op onredelijke wijze benadeeld. Het royementsbesluit vermeldt ten onrechte niet om welke e-mailberichten het gaat en is op grond daarvan niet met voldoende redenen omkleed. [eiser] weet niet van e-mailberichten waaruit de in het besluit opgesomde gedragingen zijn af te leiden. De wrijving die in de aanloop naar de provinciale verkiezingen van 2015 tussen hem en [voorzitter] was ontstaan, had alleen betrekking op PvZ.
[eiser] vordert vergoeding van buitengerechtelijke kosten. Dit zijn de kosten van werkzaamheden die door zijn raadsman zijn verricht voor het hoger beroep bij LR.

3.2.

LR voert verweer. Zij stelt dat na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, waarin [eiser] geen plaats in de gemeenteraad kreeg, omdat een lager geplaatst lid met voorkeursstemmen zijn zetel innam, een kentering in het gedrag van [eiser] optrad en onderbouwt dat als volgt.
  • Na de verkiezingen trad [eiser] voor haar op in Opinie- en Themaraden. [eiser] maakte daarin met regelmaat opmerkingen over de – in zijn ogen – te strakke kleding van de fractievoorzitster van een andere partij en over de vrouwelijke leden van LR. [voorzitter] heeft hem daarop meermalen aangesproken.
  • In juli 2014 meldde steunfractielid mevr. [naam] aan [voorzitter] dat [eiser] zich ongevraagd in haar huwelijksleven mengde. LR verwijst naar een door mevr. [naam] op 19 februari 2016 opgemaakte verklaring.
  • Op 21 augustus 2014 ontving [voorzitter] een e-mail van [eiser] , naar aanleiding van een e-mail van dhr. [naam] , lid van LR, aan hem met daarin een bericht dat [naam] aan de gemeenteraad en het college had gestuurd over het begraafplaatsenbeleid van de gemeente. [naam] had gezien dat in plaats van naast, op graven bordjes waren geplaatst ‘zo ongeveer tussen de benen’. [eiser] schreef aan [voorzitter] onder meer: Sommige van de overledenen (m n vrouwen) zullen het zelfs na hun verscheiden niet erg vinden ‘zoals op de foto’s te zien is zo ongeveer ‘tussen de benen’ post-mortem als zodanig te worden opgesierd, echter we gaan uit van de gangbare fatsoensnormen terzake. Ook hierop heeft [voorzitter] hem aangesproken.
  • Op 31 augustus 2014 schreef [eiser] een zeer vreemde e-mail aan [voorzitter] . Deze e-mail heeft als onderwerp: Waarom LR beslist niet werd genoemd! [eiser] begint deze e-mail met het navolgende: LR kon niet worden genoemd, want er is sprake van een oorlogsverklaring, die SGP, CDA en CU inmiddels wel gelezen zullen hebben. Het moest uit eigen kring komen van een Bijbelgetrouwe, die niet van sympathie voor LR laat blijken. Hij vervolgt met anderhalve pagina tekst uit Matteüs 23:1-39.
  • Met ingang van oktober 2014 liet [eiser] zowel naar LR als naar PvZ wispelturig en oncollegiaal gedrag zien. Hij stelde [voorzitter] in een kwaad daglicht bij PvZ, terwijl [voorzitter] door PvZ als fractievoorzitter werd voorgesteld. In de e-mail van 18 januari 2015 aan de voorzitter en leden van PvZ is hij beledigend over [voorzitter] en LR, alsmede over andere met name genoemde personen. Hij schreef daarin onder meer, terugkomend op de fractievergoeding PvZ: De hoogte der vergoeding laat ik wel ik in jullie handen ( [naam] en [voorzitter] ) ter bepaling, gelet op de groeiende cordiale samenwerking die al langer werd verwacht en die jullie aan het verzilveren zijn zo met zijn tweeën. (…) Die vergoeding is mede afhankelijk en gerelateerd aan de vergoeding die eerder mevrouw [naam] (rechtbank: eerder door PvZ geroyeerd) ontving en staat daarmee wel in redelijke verhouding. Per slot van rekening kreeg te ’s Heerenhoek de PVZ een bijna doodklap, terwijl jullie inmiddels tweede man [naam] op allebei de lijsten gelukzoeker bleek te zijn en bijgevolg alle opties open liet (inclusief de staatsgreep met de alleszins obscure [naam] ). Het is toch warempel wel ik geweest die voor jullie de doorstart heeft voorbereid zodat jullie nummers 1 en 2 (die door [voorzitter] liefkozend “De enig hooggeboren Baby [naam] ” wordt genoemd) zo’n riante uitgangspositie thans kregen. Dat ik daarbij toch zeker voor de voorman van Leefbaar Reimerswaal zijn terugkeer in PS heb voorbereid om het gemodder op plaatselijk niveau met enige eer wat achter zich te kunnen laten. (…) Voorts heb ik mij er bijzonder mee vermaakt dat onze nieuw lijsttrekker (rechtbank: [voorzitter] ) ‘zijn pragmatisch politieke ideologie’ menigvuldig vooraf laat gaan door een autobiografisch exposé, waarbij hij als het ware aan de door hem uitgediepte levenspassages een feestelijke zelfanalyse van zijn afkomst en levensgeschiedenis toevoegt. Rest mij nog mijn welzeker gemeende erkentelijkheid uit te spreken aan het adres van de heren (rechtbank: volgen 4 namen van mensen die in deze zaak geen rol spelen). Ik vind het altijd fijn te ervaren dat er, net als ik, ook nog mensen zijn met een enkelvoudige agenda. Vermeld dient vanzelfsprekend te worden om het welbekende gegeven toe te voegen dat ik steeds door de nu optrekkende kompanen [voorzitter] en [naam] met de meest genereuze vriendelijkheid ben bejegend.(…)
  • In de vergadering van PvZ op 21 januari 2015 heeft [eiser] zijn e-mail van 18 januari 2015 toegelicht en ten aanzien van verschillende personen wederom ‘op de man gespeeld’.
  • Op 13 januari 2015 belde [eiser] ’s avonds naar het woonhuis van [voorzitter] , terwijl hij wist dat [voorzitter] op dat moment naar een vergadering in het gemeentehuis was. De echtgenote van [voorzitter] , die van Indonesische afkomst is, nam op en zei dat [voorzitter] niet thuis was. Vervolgens begon hij tegen haar over getinte vrouwen, dat hij die ook wel wilde, maar dan wel met lange benen. De echtgenote van [voorzitter] heeft daarop geschrokken de telefoon neergelegd.
Deze laatste gebeurtenis was voor [voorzitter] de bekende ‘druppel’. Hij heeft daarop het bestuur van LR bijeen geroepen. De bestuursvergadering waarop tot royement van [eiser] is besloten, heeft op 22 januari 2015 plaatsgevonden.

4De beoordeling

4.1.

De rechtbank stelt voorop dat beide partijen ter comparitie te kennen hebben gegeven voorbij te willen gaan aan de – formeel voorliggende – procedure ten overstaan van de ledenraadvergadering van LR en de zaak voor te willen leggen aan de rechtbank. [eiser] kan dan ook in zijn vordering worden ontvangen.
4.2.

Zowel op grond van art. 7 lid 1 aanhef en sub b van de statuten als op grond van art. 2:35 lid 1 aanhef en sub d juncto 2:35 lid 3 BW kan het bestuur van LR besluiten [eiser] uit zijn lidmaatschap te ontzetten als er sprake is van handelen in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van de vereniging dan wel handelen waardoor de vereniging op onredelijke wijze wordt benadeeld. Uit de laatste in r.o. 2.4 aangehaalde zinsnede van het besluit leidt de rechtbank af dat het bestuur van LR zijn besluit tot ontzetting van [eiser] heeft gebaseerd op de laatst aangehaalde ontzettingsgrond [d.w.z. onredelijk benadelen van de vereniging].
4.3.

Ter comparitie heeft [eiser] aangevoerd dat LR in haar conclusie van antwoord 12 gronden voor de ontzetting heeft gesteld, terwijl in het ontzettingsbesluit 5 gronden zijn opgenomen. De rechtbank volgt hem daarin niet. Met LR oordeelt zij dat de in de conclusie aangevoerde feiten en omstandigheden moeten worden gekwalificeerd als onderbouwing van de redenen die LR aan haar besluit, zoals dat aan [eiser] bij e-mailbericht van 24 januari 2015 is meegedeeld, ten grondslag heeft gelegd.
4.4.

De stelling van [eiser] dat gebeurtenissen van geruime tijd voordat het besluit tot ontzetting werd genomen, niet aan dat besluit ten grondslag kunnen worden gelegd, gaat in haar algemeenheid evenmin op. Niet kan worden uitgesloten dat een veelheid aan gebeurtenissen in een beperkt tijdsbestek opbouwt tot een situatie waarin een daarop komende gedraging de bekende ‘druppel’ is die ontzetting uit het lidmaatschap rechtvaardigt.
4.5.

De gedragingen die [eiser] worden verweten, zouden hebben plaatsgevonden vanaf het moment dat hij zitting nam in de Opinie- en Themaraden. Dit was, zo heeft [voorzitter] namens LR ter comparitie onweersproken verklaard, kort na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Het is een feit van algemene bekendheid dat deze op 19 maart dat jaar hebben plaatsgevonden. Verder baseert LR zich op voorvallen in juli 2014, augustus 2014, oktober 2014 en januari 2015. Het ontzettingsbesluit is op 22 januari 2015 door het bestuur genomen. Hieruit volgt dat de verweten gedragingen in circa 10 maanden, zouden hebben plaatsgevonden. Daarmee is sprake van een beperkt tijdsbestek, als bedoeld in r.o. 4.4.
4.6.

Dat LR in het ontzettingsbesluit verwijst naar e-mailberichten, zonder deze specifiek aan te halen, leidt er op zichzelf niet toe dat het besluit met onvoldoende redenen is omkleed. De redenen die voor LR de grondslag voor de ontzetting vormden zijn in het besluit uitgeschreven. Bij haar conclusie van antwoord heeft LR alsnog diverse e-mailberichten van [eiser] overgelegd. Daarmee staat het bestaan van de e-mailberichten van zijn hand voldoende vast.
4.7.

Aan de orde is dan of de redenen die in de e-mail van 24 januari 2015 aan [eiser] staan opgesomd, al dan niet in onderlinge samenhang, het besluit tot ontzetting kunnen dragen. Of de onder de ‘gedachtenbolletjes’ geformuleerde redenen louter uit een analyse van e-mailberichten voortkomen, is daarbij niet doorslaggevend. Het gaat niet om een taalkundige toetsing van het besluit, maar om de logische inhoud daarvan.
4.8.

Getoetst zal eerst worden of, als ervan wordt uitgegaan dat de gedragingen die [eiser] worden verweten, aangehaald in dit vonnis onder 3.2., hebben plaatsgevonden – [eiser] betwist dat ten dele – en ervan wordt uitgegaan dat die gedragingen de onderbouwing zijn van de onder de gedachtenbolletjes geformuleerde redenen, die gedragingen ontzetting uit het lidmaatschap rechtvaardigen.
4.8.1.

[eiser] heeft opmerkingen gemaakt tegen LR-lid mevr. [naam] over haar huwelijk, die mogelijk ongepast waren en in ieder geval door haar niet op prijs werden gesteld. Deze opmerkingen zijn mogelijk te scharen onder de onder het derde gedachtenbolletje geformuleerde reden: onwenselijke uitspraken richting vrouwelijke partijleden. Dit geldt echter niet voor de vrouwonvriendelijke opmerkingen in de Opinie- en Themaraden tegen de fractievoorzitster van een andere partij. LR noemt verder wel dat ook tegen vrouwelijke partijleden opmerkingen over hun kleding werden gemaakt, maar concretiseert dit niet. Zij noemt geen namen en legt geen verklaringen over.
4.8.2.

De reactie van [eiser] aan [voorzitter] op de e-mailcorrespondentie met [naam] is als smakeloos te kwalificeren, maar is aan [voorzitter] op zijn e-mailadres gestuurd. Niet staat vast dat deze e-mail anderen heeft bereikt.
4.8.3.

De inhoud van de e-mail van 31 augustus 2014 is weliswaar merkwaardig, maar zonder nadere uitleg, welke ontbreekt, is onduidelijk ter onderbouwing van welke reden voor ontzetting zij is aangehaald en hoe LR daarmee is geschaad.
4.8.4.

Het telefoongesprek met de echtgenote van [voorzitter] op 13 januari 2015 is ongepast, echter gesteld noch gebleken is hoe LR daardoor is benadeeld. Evenmin is gesteld noch gebleken dat de echtgenote van [voorzitter] lid van LR is, zodat ook niet is vast te stellen dat dit gesprek valt onder ‘onwenselijke uitspraken richting vrouwelijke partijleden’.
4.8.5.

LR stelt dat dit gesprek de spreekwoordelijke druppel is geweest en de aanleiding voor het bijeenroepen van de bestuursvergadering van 22 januari 2015. Tussen het telefoongesprek en de vergadering heeft [eiser] nog de e-mail d.d. 18 januari 2015 gestuurd en de vergadering van PvZ op 21 januari 2015 toegesproken.

4.8.6.

De toon en inhoud van de e-mail van 18 januari 2015 aan de voorzitter en verschillende leden van PvZ, onder wie [voorzitter] , is weinig respectvol. [eiser] laat zich tegenover hen negatief uit over LR en diffamerend over [voorzitter] , [naam] , [naam] en [naam] . In de vergadering van PvZ op 21 januari 2015 heeft hij deze mail nader toegelicht aan de hand van de als productie 7 bij de conclusie van antwoord overgelegde aantekeningen. Hij heeft zijn diffamerende uitlatingen niet teruggenomen, eerder herhaald. Van de door [eiser] genoemde personen heeft alleen [voorzitter] banden met LR. De overige genoemde personen zijn of waren gelieerd aan PvZ. Niet zonder meer valt in te zien, wat de schadelijke werking van deze uitlatingen is jegens LR. Ter comparitie heeft [voorzitter] toegelicht dat hij in die periode door de voorzitter van PvZ was gevraagd om lijstaanvoerder te zijn en PvZ te ondersteunen met LR, alsmede dat zijn kansen voor PvZ en daarmee de positie van PvZ aanzienlijk slechter worden als hij en/of LR negatief in het nieuws komen bij PvZ. Hij heeft verklaard dat door de negatieve opmerkingen aan PvZ over hem, [eiser] zijn positie bij PvZ onmogelijk maakte en dat als [voorzitter] bij PvZ onderuit gaat, ook zijn positie bij LR en vervolgens de positie van LR in de lokale politiek onder druk komt te staan.
4.8.7.

Uit het voorgaande is af te leiden dat in ieder geval de verhoudingen tussen [eiser] en [voorzitter] verstoord zijn geraakt en, ten gevolge van de gebeurtenissen beschreven onder 4.8.5, [eiser] zich ook bij PvZ mogelijk van een negatieve kant heeft laten zien. Niet is uit te sluiten dat de opstelling van [eiser] bij PvZ irritatie wekte. Of en in hoeverre de positie van [voorzitter] bij PvZ daardoor negatief werd beïnvloed en LR daardoor werd benadeeld is echter onvoldoende onderbouwd. Onduidelijk is gebleven wat het belang van LR is, om positief bij PvZ te boek te staan, anders dan het persoonlijke belang van [voorzitter] , een positie bij die partij te kunnen bekleden.
4.8.8.

Voorstelbaar is, gegeven de beschreven voorvallen voor zover juist, dat er sprake is geweest van een oplopende graad van irritatie bij [voorzitter] , waarin ook de overige bestuursleden van LR zijn betrokken. De stelling van LR dat het telefoongesprek van [eiser] , wat daar verder van zij, de bekende druppel was en leidde tot de bestuursvergadering waarop tot ontzetting van [eiser] uit het lidmaatschap van LR is besloten, wijst daar ook op. Dit is echter niet genoeg. De gestelde en hiervoor besproken gedragingen leveren noch ieder afzonderlijk, noch in onderlinge samenhang voldoende grond op voor ontzetting van [eiser] uit het lidmaatschap van LR. De rechtbank oordeelt van doorslaggevende betekenis dat LR niet heeft gesteld wat het effect van de gedragingen van [eiser] was op (het functioneren van) LR. Aldus is onvoldoende komen vast te staan dat de belangen van LR door [eiser] zo ernstig en onredelijk zijn benadeeld dat daardoor de maatregel van ontzetting uit het lidmaatschap is gerechtvaardigd.
4.9.

Op grond van het voorgaande komt de rechtbank niet toe aan beantwoording van de vraag of de verweten gedragingen daadwerkelijk hebben plaatsgevonden.
4.10.

De vordering tot vernietiging van het ontzettingsbesluit van [eiser] zal worden toegewezen. Voor nietigverklaring van het besluit ingevolge art. 2:14 BW is geen grond, nu gesteld noch gebleken is dat het besluit in strijd is met de wet of statuten. []

5De beslissing

De rechtbank
5.1.

vernietigt het besluit van het bestuur van LR tot ontzetting van [eiser] uit het lidmaatschap van LR, genomen op 22 januari 2015 en aan [eiser] meegedeeld bij e-mailbericht van 24 januari 2015;
[]

Vernietiging royement in kort geding (De Maaasplassen)

Rb. Limburg 19 juli 2016
 ECLI:NL:RBLIM:2016:6217


De voorzieningenrechter vernietigt een besluit tot ontzetting (royement) in kort geding. Volgens mij kan dat niet in kort geding (het lijkt mij geen voorlopige voorziening). Voor het overige een tamelijk eenvoudige zaak van een ongeldig royement. 
” Uit de pleitnota en hetgeen ter zitting is aangevoerd blijkt dat er sprake is van een verstoring van de onderlinge verhouding. Dat [eiseres] hiermee in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van De Maasplassen zou hebben gehandeld is hier overigens niet uit af te leiden. Evenmin is uit hetgeen door De Maasplassen naar voren is gebracht af te leiden dat De Maasplassen door [eiseres] op onredelijke wijze is benadeeld. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat niet is voldaan aan de vereisten die artikel 2:35 BW aan ontzetting stelt. Opzegging van het lidmaatschap door het bestuur was in casu de geëigende weg geweest die door De Maasplassen bewandeld had dienen te worden. Nu De Maasplassen in redelijkheid niet tot het besluit tot ontzetting uit het lidmaatschap had kunnen komen, is de vordering strekkende tot vernietiging van het ontzettingsbesluit en betredingsverbod toewijsbaar” 

Vonnis in kort geding van 19 juli 2016
in de zaak van

[eiseres],
tegen de vereniging NATURISTENVERENIGING DE MAASPLASSEN,
gedaagde,

Partijen zullen hierna [eiseres] en De Maasplassen worden genoemd.

2De feiten

2.1.

[eiseres] is lid van de naturistenvereniging De Maasplassen.
2.2.

In de statuten van De Maasplassen (productie 10 bij verzoekschrift) staat – voor zover relevant – vermeld:
Artikel 6.1. Het lidmaatschap eindigt:
  1. door overlijden van het lid;
  2. door opzegging door het lid;
  3. door opzegging namens de vereniging; en
  4. door ontzetting
(…)
3. Opzegging van het lidmaatschap namens de vereniging kan tegen het einde van het lopende verenigingsjaar geschieden door het bestuur, met inachtneming van een opzeggingstermijn van tenminste vier weken (…)
De opzegging door het bestuur kan onmiddellijke beëindiging van het lidmaatschap tot gevolg hebben, wanneer redelijkerwijs van de vereniging niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren. De opzegging geschiedt steeds schriftelijk, met opgave van de reden(en).

4. Ontzetting uit het lidmaatschap kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van de vereniging handelt of de vereniging onredelijke wijze benadeelt. (…)”
2.3.

Bij brief van 16 april 2016 deelt het bestuur van De Maasplassen aan [eiseres] mee (productie 6 bij verzoekschrift):
“Het bestuur van de Naturistenvereniging de Maasplassen te Maastricht heeft besloten u met ingang van heden te ontzetten uit het lidmaatschap van de vereniging. Deze ontzetting geschied op geleide van Artikel 6.4e lid van de notarieel vastgelegde Statuten van onze vereniging.

In de periode vanaf 17 februari 2016 zijn het bestuur, bestuursleden op persoonlijke titel en oud-bestuursleden overspoeld met vele e-mails. Hierbij is door u meerdere keren gedreigd met juridische stappen, kort geding en aangifte bij de politie.
Ook zijn er door u leden van de vereniging benaderd met gebruik making van de vertrouwelijk in 2014 ter beschikking gestelde ledenlijst. Dit is een overtreding van de Wet bescherming Persoonsgegevens. In de correspondentie naar deze leden zijn meerdere onwaarheden vermeld.

Door dit optreden en reageren is de vereniging op onredelijke wijze benadeeld en voor het bestuur een niet acceptabele situatie ontstaan. In het belang van de vereniging heeft het bestuur daarom unaniem besloten tot ontzetting uit het lidmaatschap over te gaan. Hierbij hoort ook een betredingsverbod van het verenigingsterrein. Een getekend betredingsverbod is als bijlage toegevoegd. (…)”

2.4.

Het betredingsverbod luidt:
“Het bestuur van de Naturistenvereniging de Maasplassen ontzegt u met ingang van 16 april 2016 de toegang tot het terrein van onze vereniging, gelegen aan de Hoge Weerd ongenummerd te Maastricht. Deze ontzegging is voor onbepaalde tijd. (…)”

2.5.

[eiseres] heeft schriftelijk protest aangetekend bij de Commissie van Beroep. De Commissie van Beroep heeft – voor zover relevant – geoordeeld (productie 12 bij verzoekschrift):
“(…) Het bestuur, en in het bijzonder het lid [naam bestuurslid] , wordt ten onrechte beschuldigd van het openbaar maken van een integrale email van 21 februari 2016 die mevr. [eiseres] gericht heeft aan het bestuur, immers:
  1. Uit de inhoud van betreffende email mocht worden aangenomen dat deze bedoeld was ter (globale) bespreking op de ALV van 22 maart.
  2. In de ALV is niet de integrale email vertoond, doch slechts geanonimiseerde teksten daaruit; dit heeft de commissie uit eigen waarneming kunnen bevestigen.
  3. Vervolgens is het bestuur op onbehoorlijke wijze lastig gevallen met een stroom aan berichten; deze stroom heeft de vorm aangenomen van ‘stalking’.
  4. Binnen deze stroom van berichten is het bestuur op onterechte wijze beschuldigd van allerlei zaken, die samengevat kunnen worden als ‘laster’.
  5. Deze berichtenstroom en de inhoud daarvan is zodanig belastend geworden voor de bestuursleden dat zij niet meer aan hun statutaire taak, namelijk het besturen van de vereniging, konden toekomen; dit kan gezien worden als het veroorzaken van ‘hinderlijke overlast’.
(…) Op grond van bovengenoemde zaken heeft het bestuur besloten tot ontzetting van het lidmaatschap over te gaan.

Mevrouw [eiseres] heeft (…) bij herhaling gehandeld in strijd met Artikel 3 van de Statuten van devereniging, en wel in het bijzonder het genoemde in lid 1 en 3 van dit artikel.

Om die reden mag van het bestuur, en daarmee van de vereniging, niet langer verwacht worden om mevr. [eiseres] als lid van de verenging te handhaven.

De Commissie van Beroep concludeert dan ook op basis van artikel 6.1 lid 4 van de statuten (…) dat het bestuur van de Naturistenvereniging De Maasplassen terecht heeft besloten u uit het lidmaatschap te ontzetten (…) De ontzetting uit het lidmaatschap blijft bij dezen gehandhaafd.”

3Het geschil

3.1.

Tegen de achtergrond van deze vaststaande feiten vordert [eiseres] bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
  • de ontzetting van het lidmaatschap van [eiseres] door de vereniging te vernietigen en [eiseres] per omgaande in staat te stellen haar activiteiten als lid van de vereniging voort te zetten,
  • het betredingsverbod van [eiseres] van het terrein te vernietigen, dan wel nietig te verklaren en [eiseres] per omgaande in staat te stellen het perceel zoals in gebruik door de vereniging te betreden gedurende de daarvoor bedoelde uren als dan niet als lid van de vereniging,
  • de vereniging te veroordelen tot een dwangsom van € 500,00, althans een door de rechtbank te bepalen dwangsom, voor iedere dag dat De Maasplassen daarmee in gebreke blijft tot een maximum van € 15.000,00,
  • veroordeling van De Maasplassen in de kosten van de procedure, vermeerderd met de wettelijke rente.
3.2.

De Maasplassen heeft verweer gevoerd.
3.3.

Op de stellingen van partijen zal hierna – voor zover relevant – nader worden ingegaan.

4De beoordeling

4.1.

Uit de stukken en de toelichting ter terechtzitting is genoegzaam gebleken dat het gaat om een spoedeisende zaak waarin, gelet op het belang van [eiseres] , een onmiddellijke voorziening bij voorraad wordt vereist. Voorts heeft De Maasplassen ook niet bestreden dat [eiseres] een spoedeisend belang heeft bij haar vorderingen.
4.2.

In het kader van deze procedure dient beoordeeld te worden of de vorderingen in een bodemprocedure een zodanige kans van slagen hebben, dat gerechtvaardigd is daarop door toewijzing van de vorderingen vooruit te lopen. Daarbij moet de voorzieningenrechter thans uitgaan van de voorshands vaststaande feiten met de beperkte toetsing daarvan (zonder nadere bewijsvoering) die in deze procedure in beginsel slechts mogelijk is.
4.3.

Kern van het geschil is of het besluit van 16 april 2016 van De Maasplassen om [eiseres] te ontzetten uit haar lidmaatschap in stand kan blijven dan wel dat dit besluit vernietigbaar is.
4.4.

Uit artikel 2:35 BW lid 1 BW volgt dat het lidmaatschap van een vereniging (onder meer) eindigt door opzegging door de vereniging of door ontzetting. De voorzieningenrechter stelt voorop dat ontzetting een zwaar middel is om een lidmaatschap van een vereniging te beëindigen. Ontzetting uit het lidmaatschap is een bestraffende vorm van opzegging en kan volgens artikel 2:35 lid 3 BW alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van devereniging handelt, of wanneer een lid de vereniging op onredelijke wijze benadeelt. Daarbij moet worden opgemerkt dat niet bij ieder handelen in strijd met statuten, reglementen of besluiten van devereniging plaats is voor ontzetting. Bij niet ernstige schending van regels van de vereniging ligt beëindiging door opzegging meer in de rede. Lid 4 bepaalt dat de ontzetting in beginsel door het bestuur van de vereniging geschiedt en dat beroep openstaat tegen het ontzettingsbesluit binnen één maand na de kennisgeving van het besluit, bij de algemene vergadering van aandeelhouders of een daartoe bij de statuten aangewezen orgaan of derde. In het onderhavige geval kan, zo blijkt uit de statuten van De Maasplassen, beroep worden ingesteld bij de Commissie van Beroep.
4.5.

De Maasplassen heeft niet althans niet voldoende geconcretiseerd in welk opzicht [eiseres] in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van De Maasplassen zou hebben gehandeld. De Maasplassen heeft geen bepalingen van de statuten of van enig reglement genoemd en evenmin bepaalde besluiten, in strijd waarmee [eiseres] zou hebben gehandeld. Uit de pleitnota en hetgeen ter zitting is aangevoerd blijkt dat er sprake is van een verstoring van de onderlinge verhouding. Dat [eiseres] hiermee in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van De Maasplassen zou hebben gehandeld is hier overigens niet uit af te leiden. Evenmin is uit hetgeen door De Maasplassen naar voren is gebracht af te leiden dat De Maasplassen door [eiseres] op onredelijke wijze is benadeeld. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat niet is voldaan aan de vereisten die artikel 2:35 BW aan ontzetting stelt. Opzegging van het lidmaatschap door het bestuur was in casu de geëigende weg geweest die door De Maasplassen bewandeld had dienen te worden. Nu De Maasplassen in redelijkheid niet tot het besluit tot ontzetting uit het lidmaatschap had kunnen komen, is de vordering strekkende tot vernietiging van het ontzettingsbesluit en betredingsverbod toewijsbaar op de hierna in het dictum weergegeven wijze. []

5De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1.

vernietigt het besluit tot ontzetting uit het lidmaatschap en bepaalt dat [eiseres] haar activiteiten als lid van de vereniging mag voortzetten totdat haar lidmaatschap rechtsgeldig is beëindigd
5.2.

vernietigt het betredingsverbod en bepaalt dat [eiseres] toegelaten wordt tot het perceel zoals in gebruik door De Maasplassen

Royement: ontzetting of opzegging

Gerechtshof Den Haag 22 juli 2014
ECLI:NL:GHDHA:2014:2465 (online op 21 oktober 2015)



In deze zaak heeft de vereniging een aantal leden proberen te royeren, zonder duidelijk te zijn of het gaat om ontzetting of opzegging. De statuten zijn dat overigens ook niet. Het besluit is genomen met twee/derde meerderheid op de ALV. De vereniging heeft niet gesteld (in de rechtszaak) dat de leden de staten of reglementen niet hebben nageleefd, of dat de leden de vereniging onredelijk hebben benadeeld. De rechter oordeelt dat het dus niet gaat om ontzetting, maar om opzegging. Omdat de vereniging ook niet heeft gesteld dat redelijkerwijs van haar niet verlangd kan worden om het lidmaatschap te laten voortduren, zodat de opzegging pas tegen het einde van het kalenderjaar inging. Het kalenderjaar was echter op het moment van de uitspraak in hoger beroep verstreken, zodat het besluit in stand blijft. 


Arrest van 22 juli 2014

inzake { A., B. en C. [Achternaam]}  appellanten,
hierna te noemen: [appellanten] ,
tegen Postduivenhoudersvereniging `Snel tot Ziens’, geïntimeerde,

hierna te noemen: STZ,


Het geding
Beoordeling van het hoger beroep

2.

De door de rechtbank in het vonnis van 5 november 2013 vastgestelde feiten zijn niet in geschil. Ook het hof zal daar van uitgaan.
3.

Het gaat in deze zaak om het volgende:
a. STZ is een vereniging voor postduivenhouders. In de statuten van STZ is onder meer het volgende opgenomen:
“Artikel 6 Het lidmaatschap eindigt door:
(…)
c. royement (op voordracht van de meerderheid van het bestuur door een algemene vergadering met een besluit van 2/3 meerderheid).
(…)”
In artikel 30 lid 4 van het Huishoudelijk reglement N.P.O., dat ook het huishoudelijk reglement van STZ is, is opgenomen dat oproeping en agenda voor een algemene ledenvergadering 30 dagen voor de vergadering worden verzonden en gepubliceerd. Van deze termijn kan volgens artikel 30, lid 5 worden afgeweken indien het bestuur dit noodzakelijk acht.
[appellanten] zijn op enig moment lid geworden van STZ. Binnen STZ vormden zij de “Combinatie [appellanten] ”.
Door de (toenmalige) voorzitter van STZ, [voorzitter] , is in een brief van 4 maart 2013 aan [appellanten] onder meer geschreven: “N.a.v. het voorval op de beurs te Houten zaterdag 02-03-2013 j.l. moet ik u (de Comb. [appellanten] bestaande uit 3 personen) namens het bestuur en leden mededelen dat de vereniging Snel tot Ziens geen prijs meer stelt op het lidmaatschap van onze vereniging, hierin spelen ook eerdere voorvallen tussen u en andere leden een rol.
Omdat na het vertrek van enkele leden dit ook n.a.v. uw instelling, en door dit nieuwe voorval, diverse leden hebben besloten hun lidmaatschap op te zeggen, ziet het bestuur zich genoodzaakt deze beslissing te nemen.
Het bestuur en leden hopen dat u deze beslissing wilt accepteren en u (Comb. [appellanten] ) uw lidmaatschap op wilt zeggen, hiermede geven wij aan dat u in deze situatie geen financiële verplichtingen meer heeft aan devereniging Snel tot Ziens.
Tevens willen wij via dit schrijven u ook, (om complicatie,s te voorkomen) de toegang tot de a.s. (18-3-2013) vergadering ontzeggen.(…)”
Op 18 maart 2013 heeft een algemene ledenvergadering van STZ plaatsgevonden. [appellanten] hebben daarbij niet aanwezig kunnen zijn. In een naar aanleiding van die vergadering opgestelde ongedateerde brief van het bestuur van STZ aan [appellanten] is onder meer opgenomen dat tijdens de algemene ledenvergadering van 18 maart 2013, 20 leden tegen het lidmaatschap van [appellanten] hebben gestemd, 3 leden voor en 2 leden blanco. In deze brief is als reden voor de beëindiging van het lidmaatschap het volgende opgenomen: “Het uiten door middel van woord en gebaar tijdens het afgelopen seizoen tegen andere leden, waardoor er veel wrevel en ongenoegen heerste en diverse leden aangaven hier niet meer van gediend te zijn en als deze maatregel niet genomen zou worden zij de vereniging zullen verlaten met als gevolg dat de vereniging 1657 dan gedoemd zou zijn zich te ontbinden. Daar veel van de resterende leden al een ver gevorderde leeftijd hebben zal dit voor deze leden het einde van hun hobby betekenen.”
Op 24 april 2013 heeft opnieuw een algemene ledenvergadering plaatsgevonden tijdens welke vergadering (opnieuw) over het lidmaatschap van [appellanten] is gestemd.
In een e-mail van 3 juli 2013 heeft Van Cortenberghe [appellanten] laten weten dat er geen duiven meer in STZ kunnen worden aangeboden.
In een uitspraak van het Tucht- en Geschillencollege NPO van 18 juli 2013 is onder meer opgenomen: “De statuten en reglementen zijn in ernstige mate veronachtzaamd. De instelling van een A en B poule is op onrechtmatige wijze tot stand gekomen en dient direct te worden opgeheven en wel met terugwerkende kracht. Het moet voor de combinatie [achternaam] mogelijk zijn hun sport in Snel tot Ziens op een normale manier, zoals voor alle andere leden geldt, te kunnen beoefenen”.
[appellanten] hebben hun duiven tijdelijk bij de postduivenvereniging Barendrecht kunnen aanbieden.

4.

[appellanten] vorderen in dit geding dat STZ wordt veroordeeld de royementsbesluiten van 4 maart 2013, 18 maart 2013 en 24 april 2013 in te trekken en [appellanten] te behandelen als waren zij niet geroyeerd. Zij vorderen voorts dat STZ wordt veroordeeld NPO te berichten dat zij niet zijn geroyeerd en dat zij beschouwd moeten worden als nimmer geroyeerd te zijn geweest. Zij vorderen voorts voldoening van een voorschot op de vergoeding van de door hen geleden schade van € 750,-. De voorzieningenrechter heeft deze vorderingen afgewezen wegens het ontbreken van spoedeisend belang. Voorts heeft de voorzieningenrechter overwogen dat niet met de vereiste mate van zekerheid kan worden vastgesteld dat in een bodemprocedure zal worden geoordeeld dat [appellanten] niet op rechtsgeldige wijze zijn geroyeerd, terwijl tot slot een belangenafweging niet zou leiden tot toewijzing van het gevorderde.
5.

[appellanten] hebben tegen dit vonnis 10 grieven geformuleerd en toegelicht en concluderen dat hun vordering alsnog wordt toegewezen.
6.

De grieven 1 tot en met 4 richten zich tegen het oordeel van de voorzieningenrechter dat een spoedeisend belang bij de vordering ontbreekt. Het hof is van oordeel dat het spoedeisend belang bij de vorderingen die betrekking hebben op het royement, gegeven is aangezien [appellanten] hun activiteiten binnen het verband van STZ willen uitvoeren met alle mogelijkheden die dat meebrengt en dit hun thans onmogelijk wordt gemaakt. [appellanten] hebben er in dat verband onder meer op gewezen dat zij ook betrokken willen zijn bij het (vormen van het) beleid van STZ en dat de door hen ingediende klachten bij NPO niet in behandeling worden genomen zolang zij geen lid zijn. Het hof voegt daaraan toe dat [appellanten] ook in hoger beroep hebben aangevoerd dat zij niet bij een andere vereniging kunnen “inkorven”. Ook als moet worden aangenomen dat de echtgenote van een van appellanten lid is geworden van de postduivenvereniging Barendrecht, neemt dat het spoedeisend belang van [appellanten] om zelf als lid van STZ te worden behandeld, niet weg. De grieven 1 tot en met 4 slagen aldus, zodat het hof tot een inhoudelijke beoordeling van de vordering zal overgaan. Het hof zal het spoedeisend belang van de vordering tot vergoeding van (een voorschot op) de schade hierna zonodig afzonderlijk beoordelen.
7.

Grieven 5 tot en met 8 hebben betrekking op het oordeel van de voorzieningenrechter dat niet met de voor een kort geding vereiste mate van zekerheid kan worden vastgesteld dat in een bodemprocedure zal worden geoordeeld of [appellanten] al dan niet op rechtsgeldige wijze zijn geroyeerd. Het hof oordeelt daarover als volgt.
8.

Uit artikel 2:35 BW lid 1 BW volgt dat het lidmaatschap van een vereniging (onder meer) eindigt door opzegging door de vereniging of door ontzetting. In het besluit van 18 maart 2013 is sprake van de “beëindiging van het lidmaatschap” en van een “maatregel” die onmiddellijk in gaat. Op de stembriefjes van de vergadering van 24 april 2013 wordt gesproken van de “beëindiging / royement” van (het lidmaatschap van) [appellanten] . Ook in de memorie van antwoord wordt gesproken over het royement van [appellanten] , terwijl namens STZ ter comparitie is aangegeven dat het zowel om een ontzetting als om een opzegging gaat.
9.

Ontzetting uit het lidmaatschap is een bestraffende vorm van opzegging en kan volgens artikel 2:35 lid 3 BW alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van devereniging handelt, of wanneer een lid de vereniging op onredelijke wijze benadeelt. Deze wettelijke regeling is van dwingend recht. In het besluit van 18 maart 2013 is als reden voor de beëindiging van het lidmaatschap opgenomen “het uiten doormiddel van woord en gebaar tijdens het afgelopen seizoen tegen andere leden, waardoor er veel wrevel en ongenoegen heerste”. Dat [appellanten] hiermee in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van STZ hebben gehandeld, is door STZ niet gesteld en is hier ook overigens niet uit af te leiden. Evenmin is uit hetgeen door STZ naar voren is gebracht af te leiden dat STZ door [appellanten] op onredelijke wijze is benadeeld. STZ stelt dit ook niet met zoveel woorden. Dat er voor het besluit dat op 24 april 2013 is genomen andere gronden waren dan zojuist besproken is evenmin door STZ gesteld. Van ontzetting uit het lidmaatschap kan dus geen sprake zijn.
10.

Uit artikel 2:35 lid 2 BW volgt dat de vereniging het lidmaatschap kan opzeggen in de gevallen in de statuten genoemd, en voorts wanneer het lid heeft opgehouden aan de vereisten door de statuten voor het lidmaatschap gesteld, te voldoen, alsook wanneer redelijkerwijs van de vereniging niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren. Het hof stelt voorop dat de wet op geen enkele wijze de vrijheid beperkt om in de statuten gevallen op te nemen waarin door de vereniging het lidmaatschap kan worden opgezegd. STZ heeft van die vrijheid gebruik gemaakt door in haar statuten op te nemen dat op voordracht van de meerderheid van het bestuur door een algemene vergadering met een besluit van 2/3 meerderheid tot royement van een lid kan worden overgegaan. Nu de aanduiding royement niet nader is gedefinieerd, zal het hof ervan uitgaan dat daarmee ook opzegging is bedoeld. In beginsel stond het STZ dus vrij, zoals [appellanten] ook niet gemotiveerd betwisten, om met een 2/3 meerderheid van de leden en op voordracht van de meerderheid van het bestuur over te gaan tot opzegging van het lidmaatschap van [appellanten] .
11.

Uit artikel 2:36 lid 1 BW volgt evenwel dat opzegging slechts kan geschieden tegen het eind van het boekjaar en met inachtneming van een opzeggingstermijn van vier weken. Onmiddellijke opzegging kan plaatsvinden indien redelijkerwijs niet gevergd kan worden het lidmaatschap te laten voortduren. Dat van dit laatste sprake is, heeft STZ niet gesteld, zodat de opzegging in beginsel slechts tegen het eind van het boekjaar, dat in dit geval gelijk is aan het kalenderjaar (artikel 2:10a BW), had kunnen plaatsvinden. Uit artikel 2:36 lid 2 BW volgt evenwel dat een opzegging in strijd met het in artikel 2:36 lid 1 BW bepaalde, het lidmaatschap doet eindigen op het vroegst toegelaten tijdstip volgende op de datum waartegen was opgezegd. Dat betekent dat, wanneer aan de overige eisen is voldaan, de opzegging het lidmaatschap van [appellanten] zou hebben beëindigd per 31 december 2013.
12.

STZ heeft ter comparitie gesteld dat zij zich primair op het besluit van 24 april 2013 beroept. [appellanten] hebben niet gesteld dat er geen voordracht van de meerderheid van het bestuur was, zodat het hof daarvan zal uitgaan. Partijen twisten over de vraag of tijdens de vergadering op 24 april 2013 sprake is geweest van een 2/3 meerderheid. Partijen betogen over en weer dat de stemming met ernstige onregelmatigheden gepaard is gegaan en dat stembriefjes zijn vervalst. Het hof is met de voorzieningenrechter van oordeel dat nader onderzoek nodig is om de vraag te kunnen beantwoorden of van een 2/3 meerderheid van de stemmen sprake is geweest. De verklaringen van partijen over de uitgebrachte stemmen staan immers diametraal tegenover elkaar. Dergelijk onderzoek gaat het bestek van dit kort geding te buiten. Anders dan [appellanten] betogen, betekent dit niet dat hun vordering dus moet worden toegewezen. In dit kort geding moet immers, zoals de voorzieningenrechter terecht voorop heeft gesteld, beoordeeld worden of met voldoende mate van zekerheid is komen vast te staan dat de vordering in de bodemprocedure zal worden toegewezen, om een voorlopige maatregel te rechtvaardigen. Die mate van zekerheid kan met betrekking tot de vraag of er al dan niet een 2/3 meerderheid was, niet worden gevonden.
13.

[appellanten] hebben aangevoerd dat de vergadering op 24 april 2013 in strijd met het bepaalde in artikel 30 lid 4 van het huishoudelijk reglement op kortere termijn dan 30 dagen na oproeping heeft plaatsgevonden. STZ heeft echter terecht aangevoerd dat van deze termijn op grond van het bepaalde in artikel 30 lid 5 van het huishoudelijk reglement kan worden afgeweken indien het bestuur dit noodzakelijk acht. Deze bepaling geeft het bestuur een vrij ruime beoordelingsvrijheid om al dan niet tot verkorting van de termijn van 30 dagen te besluiten, van welke bevoegdheid het bestuur kennelijk gebruik heeft gemaakt.
14.

De conclusie van het bovenstaande is dat, hoewel de procedurele gang van zaken bepaald niet de schoonheidsprijs verdient, niet met een voldoende mate van zekerheid kan worden aangenomen dat in de bodemprocedure de vordering van [appellanten] zal worden toegewezen. Ook wanneer moet worden aangenomen dat het besluit van 18 maart 2013 nietig of vernietigbaar is, geldt dat op grond van het besluit van 24 april 2013 de opzegging in stand zou kunnen blijven als er een 2/3 meerderheid blijkt te zijn, zij het tegen 31 december 2013. Dat betekent dat er in ieder geval thans, nu de datum van 31 december 2013 is verstreken, onvoldoende grond is op een veroordeling in een bodemprocedure in kort geding vooruit te lopen. Het feit dat het Tucht- en geschillencollege NPO in haar oordeel van 18 juli 2013 heeft geoordeeld dat de statuten en reglementen in ernstige mate zijn veronachtzaamd maakt dit niet anders nu dit oordeel blijkens de tekst vooral betrekking had op de instelling van een A en een B poule.
15.

De grieven 5 tot en met 8 falen dus. Nu de vorderingen die betrekking hebben op het royement niet kunnen worden toegewezen, geldt datzelfde voor de vordering met betrekking tot het voorschot op de schadevergoeding. Grief 9 stuit daarop af. Grief 10 richt zich tegen de proceskostenveroordeling en stuit eveneens op het bovenstaande af. Het vonnis van de voorzieningenrechter zal dus worden bekrachtigd.
16.

[appellanten] zullen als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van het geding.

Beslissing

Het hof:

  • bekrachtigt het tussen partijen gewezen vonnis van de voorzieningenrechter van de rechtbank Rotterdam van 5 november 2013;
  • veroordeelt [appellanten] in de kosten van het geding in hoger beroep, aan de zijde van STZ tot op heden begroot op € 683,- aan verschotten en € 1.788,- aan salaris advocaat;
  • verklaart dit arrest ten aanzien van de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Arubaanse vereniging – royement

Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba 1 juli 2015

ECLI:NL:OGEAA:2015:152

Royement bij Arubaanse vereniging. Royement wordt in stand gelaten.
“De ongefundeerde uitlatingen in de pers over banden van (toenmalig) bestuurslid [NAAM] met FARC (noot: de terroristische organisatie) vormden op zichzelf al een gedraging die door Seppa opgevat kon worden als opzettelijk handelen tegen de belangen van Seppa en voldoende grond voor royement opleverde.”

VONNIS
in de zaak tussen:
A ,  eiser,
tegen:
de vereniging SINDICATO DI EMPLEADONAN PUBLICO Y PRIVA DI ARUBA ,
hierna ook te noemen: “Seppa”,

1DE PROCEDURE

1.1

Het verloop van de procedure tot en met 15 januari 2014 blijkt uit het tussenvonnis van die datum. Op 25 maart 2014 heeft vervolgens een comparitie van partijen plaatsgevonden, waarna partijen nog hebben gere- en dupliceerd.
1.2

Vonnis is nader bepaald op heden.

2DE VASTSTAANDE FEITEN

2.1

Seppa is een werknemersvereniging. A is een (voormalig) lid van Seppa.
2.2

Artikel 7 aanhef en onder c van de statuten van Seppa bepaalt:
“ Het lidmaatschap eindigt door:
(..) royement door het Uitvoerend comité op grond van handelingen van het lid die opzettelijk gericht zijn tegen de belangen of het doel van de vereniging, betrokkene kan binnen 30 dagen, nadat hij van zijn royement op de hoogte is gebracht, in beroep gaan bij het Bestuur. Het Bestuur beslist in zijn eerstvolgende zitting, doch binnen 60 dagen en doet van zijn beslissing schriftelijk mededeling aan betrokkene en aan het Uitvoerend comité; Het Uitvoerend comité gaat akkoord met de beslissing van het Bestuur of wijst de beslissing af. Het Lid kan in beroep gaan bij de rechter. 

2.3

Artikel 5 van het Huishoudelijk Reglement van Seppa bepaalt:
“ a. Royeren van een lid geschiedt door het Uitvoerend Comite op grond van handelingen van het lid die opzettelijk gericht zijn tegen de belangen of het doel van de vereniging.
b. Zodanig lid kan binnen een maand, nadat hij een met redenen omkleed schrijven het royement is medegedeeld beroep tekenen, die zo spoedig mogelijk in haar eerstvolgende zitting een beslissing neemt. Het geroyeerde lid heeft het recht persoonlijk zijn standpunt toe te lichten, waarna eenmaal gerepliceerd mag worden. Terstond lid kan door de voorzitter het woord ontnomen worden, indien hij/haar zijn/haar standpunt niet met gematigdheid uiteenzet.
c. Tot aan de dag waarop het Uitvoerend Comite zal hebben beslist, wordt geacht dat het royement van kracht is.
d. Een geroyeerde lid wordt de toegang ontzegt tot de gebouwen van S.E.P.P.A. m.u.v. de handelingen betreffende lid b. 

2.4

A heeft op 1 december 2009 een persconferentie belegd met als doel het aan het licht brengen van misstanden binnen CAPA, zijnde de cooperatieve spaar- en kredietvereniging van Seppa. A heeft tijdens die persconferentie verklaard dat [NAAM], toenmalig secretaris van CAPA, hem ter uitvoering van een opdracht van de veiligheidsdienst Aruba had benaderd met de mededeling dat hij op zoek was naar inlichtingen over [NAAM], toenmalig bestuursvoorzitter van Seppa (hierna: [NAAM]). [NAAM] zou US$ 200.000,00 van CAPA hebben doorgesluisd naar de FARC. A heeft aan die verklaring toegevoegd dat lang daarvoor, toen A en [NAAM] nog vrienden waren, [NAAM] aan A heeft gevraagd om twee enveloppen voor hem in Colombia af te geven aan een aan de FARC gelieerde journalist en dat A dit toen geweigerd. A heeft van een en ander melding gemaakt bij het openbaar ministerie en de Centrale bank.
2.5

Bij vonnis in kort geding van dit gerecht van 6 januari 2010 is A veroordeeld om tot de volgende rectificatie in twee dagbladen over te gaan:
“ Ami, A, durante e conferencia di prensa riba di 1 december 2009, a haci incorrectamente mencion die e informacion cu mi a tende cu Gregorio [NAAM] lo a financia FARC ku un suma die US$ 200.000,- procedent di CAPA. Mi no a verifica si e informacion aki ta correcto, pa cual motibo no por ser determina ku e informacion aki ta correcto. 
Dit naar aanleiding van het feit dat verschillende radiostations opnamen van bedoelde persconferentie hadden uitgezonden en verschillende kranten over die persconferentie hadden gepubliceerd dat [NAAM] via CAPA de FARC in Colombia heeft gefinancieerd. CAPA is. A is vervolgens tot rectificatie overgegaan.

2.6

Bij brief gedateerd 26 mei 2011 is namens Seppa het volgende aan A medegedeeld:
“(..) U heeft op verschillende momenten handelingen verricht die opzettelijk gericht zijn tegen de belangen en het doel van de vereniging. U heeft keer op keer de media gezocht en getracht cliënte te beschadigen. Voorts heeft u zelfs een lid van het bestuur beschuldigd van banden met een terroristische organisatie.
Gezien het bovenstaande heeft het Uitvoerbaar Comité, hiermede mede uitvoering gevende aan het verzoek van het Congres van 8 december 2010, besloten u per direct te royeren.
U heeft 30 dagen na ontvangst van dit schrijven 30 dagen om van deze beslissing in beroep te gaan bij het bestuur. 

2.7

Dit gerecht heeft bij vonnis van 9 januari 2013 de beslissing van het Bestuur op het beroep tegen het royementsbesluit vernietigd en het royementsbesluit van het Uitvoerend Comité tot het moment dat opnieuw door het Bestuur op het hoger beroep is beslist. Het gerecht heeft daartoe overwogen dat uit artikel 5 sub b van het Huishoudelijk Reglement van Seppa blijkt dat het geroyeerde lid het recht heeft persoonlijk zijn standpunt toe te lichten, terwijl aan A die mogelijkheid niet werd geboden en de beslissing van het bestuur op het hoger beroep niet zorgvuldig tot stand was gekomen.
2.8

Naar aanleiding van voornoemd vonnis heeft alsnog een hoorzitting plaatsgevonden.
2.9

Bij brief gedateerd 24 april 2013 heeft het bestuur van Seppa aan A medegedeeld:
“ Despues di scucha sr. A bestuur no wak motibo di cambia e decision pa royeer sr. A. 

2.10

Bij brief gedateerd 9 mei 2013 heeft het Uitvoerend Comité van Seppa aan A medegedeeld:
“ Het Uitvoerend Comitee heeft kennis genomen van de beslissing van het bestuur van 24 april 2013. Het Uitvoerend Comitee ziet dan ook geen reden om op haar eerdere besluit terug te komen.
Conform art. 7 aanhef + lid c van de Statuten heeft u recht in beroep te gaan bij de rechter. 
3. DE VORDERING
3.1

A vordert, samengevat, na vermindering van eis, dat het gerecht bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, de beslissing van 9 mei 2013 van Seppa, inhoudende het royement van A, zal vernietigen en zal bepalen dat Seppa dienaangaande opnieuw zal dienen te beslissen, alsmede zal bepalen dat A, totdat opnieuw zal zijn beslist door het bestuur van Seppa, nog lid zal zijn van Seppa, met veroordeling van Seppa in de proceskosten.
3.2

A legt samengevat het volgende betoog ten grondslag aan zijn vordering. De beslissing tot royement ontbeert een deugdelijke motivering, waardoor het A nog steeds niet duidelijk is geworden welke daden tot het besluit hebben geleid. Verenigingen zijn gebonden aan de eisen van een deugdelijk bestuur en behoren hun besluiten deugdelijk te motiveren. Voor zover het verwijt betrekking heeft op de de banden van het lid [NAAM] met een terroristische organisatie, geldt dat er reeds rehabilitatie middels rectificatie heeft plaatsgevonden, waarmee die kwestie reeds begin 2010 is afgedaan. Mede gelet op het tijdsverloop had dit verwijt niet meer aan een royement ten grondslag gelegd mogen worden. Voorts had A op goede gronden melding gemaakt van zijn kennis bij het openbaar ministerie en de Centrale Bank. A erkent in een aantal gevallen woordelijk uitlatingen te hebben gedaan in de media, maar die uitlatingen zijn niet beledigend of grievend geweest jegens Seppa of haar bestuurders. Een en ander levert onvoldoende grond op voor royement. Tijdens het congres van 8 december 2010 is er gesproken over het royement van A, terwijl dit onderwerp in strijd met het huishoudelijk reglement niet op de agenda was geplaatst. De royementsbeslissing dient als buiten proportioneel aangemerkt te worden.
3.3

Seppa voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vordering, met veroordeling van A in de proceskosten. Seppa voert samengevat het volgende verweer. De royementsbeslissing is voldoende gemotiveerd. De bedoelde uitspraken in de media volgen uit eerdergenoemd vonnis in kort geding, op grond waarvan A zijn uitspraken heeft moeten rectificeren. Voorts heeft A op de radio op verschillende momenten [NAAM], mevrouw [NAAM] en Seppa aangevallen. Dit blijkt ook uit de notulen van de jaarvergadering van december 2010. A is daarna doorgegaan met de aanvallen, zoals ook blijkt uit een artikel van een veelgelezen nieuwssite Top 95FM/Boletinextra van 20 mei 2011, waarin als kop staat “ A Seppa a pidi’e pa subi pista di airport cu 20 hende ora American Airlines baha ”. De beslissing waarvan beroep was voldoende gemotiveerd en A kende de motivering.
3.4

Op de stellingen van partijen zal in de beoordeling, voor zover nodig, nader worden ingegaan.

4DE BEOORDELING

4.1

Vaststaat dat A uiteindelijk is gehoord ten aanzien van de beslissing tot royement. A heeft niet weersproken dat hem tijdens de hoorzitting is gevraagd waarom hij verschillende keren naar de media is gegaan zonder de kwestie eerst intern aan te kaarten. Daaruit volgt dat aan A voldoende gelegenheid van hoor en wederhoor is geboden. A heeft voorts niet weersproken dat hij als enige reactie heeft opgemerkt dat hij bewijzen wilde zien en aangaf dat hij de beschuldigingen aangaande de terroristische banden had vernomen van een ander en dat hij vrijheid van meningsuiting had. A heeft nog aangevoerd dat voor aanvang van het congres van 8 december 2010 het royement van A niet als agendapunt is ingediend, hetgeen de rechtmatigheid van de royementsbeslissnig aantast. Het gerecht volgt A daar niet in, omdat een eventueel gebrek in de besluitvorming op genoemd congres niet de uiteindelijke beslissing van Seppa raakt om tot royement over te gaan, nu bij die besluitvorming de statutaire bepalingen (wel) in acht zijn genomen.
4.2

Het gerecht is van oordeel dat het besluit tot royement ook voldoende is gemotiveerd en het A ook voldoende duidelijk moet zijn geweest om welke redenen hij is geroyeerd. A heeft immers niet weersproken dat hij zich meerdere malen kritisch in de pers heeft uitgelaten over – naar zijn zeggen – misstanden bij Seppa en diens toenmalige bestuurder [NAAM]. Dat A van mening is dat hij dit altijd op een behoorlijke wijze heeft gedaan, doet er niet aan af dat hij had kunnen en behoren te weten dat het ging om de door hemzelf in de pers gedane kritische uitlatingen over Seppa. A heeft voorts erkend dat het verwijt terzake de terroristische banden voldoende kenbaar voor hem was.
4.3

Het gerecht is tevens van oordeel dat Seppa vanwege de in het royementsbesluit genoemde redenen in redelijkheid heeft kunnen beslissen om A te royeren als lid van Seppa. De ongefundeerde uitlatingen in de pers over banden van (toenmalig) bestuurslid [NAAM] met FARC vormden op zichzelf al een gedraging die door Seppa opgevat kon worden als opzettelijk handelen tegen de belangen van Seppa en voldoende grond voor royement opleverde. Van A had verwacht mogen worden om zijn uitlatingen te staven met feiten en de op het spel staande naam van Seppa af te wegen alvorens naar de pers te stappen. Dat A naar aanleiding van een vonnis uiteindelijk tot rectificatie is overgegaan, maakt niet dat Seppa geen gevolgen kon verbinden aan de uitlatingen van A. A is daarna, zoals hij zelf heeft erkend, bovendien doorgegaan met het zich in de pers kritisch uitlaten over Seppa, hetgeen Seppa heeft mogen opvatten als het opzettelijk (verder blijven) handelen tegen de belangen van Seppa, naar aanleiding waarvan Seppa in redelijkheid tot het royement van A heeft kunnen en mogen besluiten. A heeft overigens weliswaar weersproken dat hij de door Top 95 FM/Boletinextra weergegeven uitlatingen heeft gedaan, maar aan die ontkenning kan thans weinig waarde worden gehecht, nu A zich toen blijkens die berichtgeving met foto kennelijk wel namens Seppa in de pers heeft uitgelaten en gesteld noch gebleken is dat A zich na publicatie heeft gedistantieerd van het nieuwsbericht. Seppa heeft die berichtgeving gelet op de inhoud ook als schadelijk voor haar goede naam kunnen en mogen opvatten.
4.4

Concluderend is het gerecht van oordeel dat de beslissing tot royement voldoende zorgvuldig en (uiteindelijk) met inachtneming van de statuten en het reglement tot stand gekomen, waardoor de vordering van A afgewezen dient te worden.
4.5

[…]

5DE BESLISSING

De rechter in dit gerecht, recht doende:
5.1

wijst de vordering af; […]